Boerenbedrijf
Duurzaam boerenbedrijf
De landbouw ontwikkelt door. En wij ook. Inmiddels is Buurderij van Dam uitgegroeid tot een duurzaam boerenbedrijf waar het welzijn van onze dieren voorop staat. We blijven investeren in nieuwe technieken en kijken continu naar onze processen. Hoe ons melkveebedrijf is ontstaan, waarom we in 2024 de overstap maakten naar brandrode runderen en onze droom voor de volgende generatie? Lees hieronder mee. Vertelt door Christel van Dam.
Door het kleinschalige karakter is er veel aandacht en tijd beschikbaar voor het dierenwelzijn. Ook doen wij aan weidevogelbeheer.
De overstap van melkvee naar brandrode runderen
In 2024 is Gijs, de vader van Christel, gaan minderen op het boerenbedrijf en hebben we besloten om het melkvee te verkopen en over te gaan op brandrode runderen. Met de huidige wet- en regelgeving is het heel lastig om melkvee aan te houden, brengt veel meer (administratieve) werkzaamheden met zich mee en het pastte niet meer helemaal bij de huidige situatie op onze boerderij. Het allerbelangrijkste is nog steeds het welzijn van de dieren.
Daarom zijn Kevin en Christel op zoek gegaan naar een goed alternatief. Want een Buurderij zonder koeien? Nee, dat kan echt niet. Wij vinden het mooi om voedsel te producten. We hebben natuurlijk al een voedselbos. En nu dus ook vleesvee. Na enig speurwerk, kwamen wij uit bij brandrode runderen. Dit ras staat er bekend om dat het heel mak is, makkelijk kalfjes kan krijgen en bovendien ook goed smaakt. De brandrode koeien zijn momenteel een zeldzaam Nederlands rund. Hoe mooi is het dan dat wij een bijdrage aan de populatie kunnen leveren?
Ons doel? Zorgen voor lokaal vlees van koeien die een goed leven hebben gehad. We verwennen ze met koeienkoek, ’s zomers kunnen ze lekker de wei in en bij deze koeien kunnen de kalfjes bij de moeder blijven. Na een aantal jaren willen we het vlees lokaal verkopen, hiervoor zijn gesprekken met de lokale slager en restaurants. Nieuwsgierig? Kom gerust een kijkje nemen!
De geschiedenis van de Buurderij
Op de plek waar nu Buurderij van Dam staat, was 100 jaar geleden alleen nog maar water te vinden. In 1924 werd de polder Veldzijde in Wilnis drooggepompt, er was namelijk meer landbouwgrond nodig. In 1928 kocht een boer dit stukje grond, hij is helaas binnen 10 jaar tijd failliet gegaan. Het was dure grond, omdat de kosten van het droogpompen van de polder terugverdiend moesten worden. Ook was er in de jaren 30 een crisis, waardoor de melk, eieren en akkerbouw weinig opbracht.
Ondertussen woonde Gijs van Dam, mijn overgroot opa, in Nieuwerbrug. Daar had hij een melkveebedrijf. Er liep een spoorlijn door zijn land en hij had geen mogelijkheden om aan meer land te komen in Nieuwerbrug. Dit terwijl zijn twee zonen (Henk en Piet) het bedrijf voort wilden zetten. Daarom hebben zij in 1938 het bedrijf overgenomen van de boer die failliet ging aan de Burg.Padmosweg 169 in Wilnis. Nog steeds ons adres!
Er werd vooral akkerbouw verbouwd, zoals graan, suikerbieten en aardappels. Maar mijn overgroot opa ontdekte dat de combinatie klei en veengrond beter geschikt was voor de veeteelt. Ook aten veel eenden het graan op. Daarom zijn veel boeren, waaronder mijn overgrootopa, overgegaan naar de veeteelt begin jaren 50.
Christel vertelt: mijn vader is geboren in 1955 en hielp van jongs af aan al mee op de boerderij. Mijn opa, Henk, heeft het bedrijf overgenomen in 1962 met 28 hectare grond. Hij had inmiddels 8 koeien, een paar varkens, kippen, paarden en nog wat bouwland. Mijn opa ging langs de deuren om de aardappels te verkopen. De suikerbieten werden in een kar gegooid en met de trekker naar de voederwagon in Wilnis gebracht. Op naar de suikerfabriek! In de jaren 60 hadden we 1 melkketel, voor ongeveer 10 koeien. De melk kwam in een melkbus terecht die we 2 keer per dag aan de weg zetten. Deze gingen naar kleine melkfabrieken, bijvoorbeeld in Breukelen en Hilversum. In de jaren 70 zijn we uit gaan breiden naar 30 koeien. Dit met oog op de toekomst, mijn vader, Gijs van Dam, vernoemd naar zijn opa, wist namelijk al op vrij jonge leeftijd dat hij met het bedrijf door wilde gaan. Toen hij 10 jaar was reed hij al in de trekker en hielp hij met het melken van de koeien. In 1980 is hij in maatschap gegaan met zijn ouders, een vrij gebruikelijke manier voor bedrijfsovername. Hij heeft in die tijd samen met zijn vader een nieuwe stal gebouwd voor 60 koeien. Waarom hij het bedrijf over wilde nemen? Omdat hij het leuk vindt om met dieren om te gaan, geniet van de vrijheid die het boerenleven biedt en het leuk vindt om te ondernemen.
In 1985 is hij met Gertie Welling getrouwd. Samen kregen zij drie dochters. Ik ben zelf de jongste, en ik vind het mooi dat ik het familiebedrijf voort kan zetten, maar wel op mijn eigen manier anno de 21e eeuw.
Kinderboerderij, zorgboerderij en dagbesteding van nu
Vandaag de dag run ik de Buurderij samen met mijn man Kevin Gude. Mijn ouders werken ook nog mee in ons familiebedrijf. Wij vinden het belangrijk en waardevol om van de Buurderij een plek te creëren waar iedereen welkom is. Zo willen we mensen in aanraking laten komen met de dieren, de natuur en elkaar. Wij hebben het melkveebedrijf uitgebreid met meer soorten dieren. Natuurlijk omdat wij zelf van dieren houden, maar ook om de bezoekers/medewerkers/anderen in aanraking te laten komen met de diversiteit aan dieren. Wij vinden het hierbij ook belangrijk om te informeren en inspireren. Dat is ook de reden dat we o.a. meedoen met boerderijeducatie. We geloven erin dat we de kloof tussen boer en burger kleiner kunnen maken door uitleg te geven over wat we doen en waarom. We willen zoveel mogelijk goed zijn voor zowel de dieren als de natuur. Vandaar dat wij ook de keuze hebben gemaakt om de Buurderij uit te breiden met een stuk voedselbos. Dit om de biodiversiteit te bevorderen, het zorgt voor lokale productie van voedsel en is een leerzaam proces voor zowel de dagbesteding als bezoekers.